Het toen van nu: Schippersgilde

Wist u dat Kolhorn een bruisende vissershaven had? Het vervoeren van turf en andere goederen voor de binnenvaart was een belangrijke inkomstenbron. Daarnaast lag de haven van Kolhorn direct aan de Zuiderzee. Door het in gebruik nemen van het Noordhollandsch Kanaal in 1824 en de drooglegging van de Groetpolder in 1847 namen de havenactiviteiten af.  

Schippersgilde Kolhorn 

De meeste havens in Nederland hadden aan het einde van de middeleeuwen een eigen schippersgilde. Zij waren van groot belang in de haven. In 1615 besloten ook de schippers in Kolhorn zich te verenigen in een schippersgilde. De Heer van Schagen verleende een octrooi voor ‘Het Gilde van de Binnenlandse Varende Carveelen of Wijtschepen op Colhorn’. Jaarlijks kreeg de Heer op het Slot van Schagen een deel van de opbrengsten in de vorm van bijvoorbeeld een aantal manden verse zeevis. Schippers konden lid worden van het gilde door zes gulden te betalen én te bewijzen dat zij een goede burger waren van de Steede Barsingerhorn.  

Het gildebestuur was erg belangrijk. Zonder het gilde te laten weten wat voor goederen en naar welke haven de schipper zijn lading vervoerde, mocht men niet uitvaren. Kolhorner schippers die geen lid waren van het gilde mochten in hun thuishaven geen vrachten meer aannemen. Alle inkomende schepen van buiten de haven moesten bakengeld betalen aan het gilde. En voor het vervoeren van levend vee werd ‘postgeld’ betaald.   

Gildehuis

Het schippersgilde was gehuisvest in het gebouw aan de Keern 2. Dit omdat het zicht vanaf hier goed was op zowel het buitenwater als het binnenwater van Kolhorn. Vanaf hier kon het gilde het havenbedrijf goed volgen. Ook konden ze het licht van ‘de lantaarn’ (het havenlicht) dat bijna recht voor de deur op de dijk stond, goed in de gaten houden.

Het is een van de weinige huizen in Kolhorn (en zeker aan de Westfriesedijk) met een volledige eerste etage. Naast de eerste etage heeft het huis ook nog een halve zolderruimte onder het zadeldak. Ook heeft het gebouw een kenmerkende houten topgevel. Op deze locatie werd ook de schippersbeurs gehouden. Vanaf 1798 werden gilden in heel Nederland opgeheven vanwege het aanbreken van de Franse tijd. Ook het schippersgilde in Kolhorn hield op met bestaan. 

Garage

Op een foto uit 1968 is een reclamebord voor banden van het merk Engelbert zichtbaar aan de gevel van Keern 2. Het toont aan dat het voormalige gildehuis ook geschikt was voor andere functies zoals een garage en of een werkplaats. Tegenwoordig is het een woonhuis.  

Het toen van nu

Het toen van nu is een rubriek waarin we met historische foto’s het Hollands Kroon van ‘vroeger’ laten zien. Onze gemeente heeft een rijke en veelzijdige geschiedenis. We vinden het belangrijk om aandacht te hebben voor ons erfgoed. Het is namelijk leuk om wat meer te weten over je eigen omgeving.

Foto’s

De historische foto’s zijn afkomstig uit het gemeentelijke archief van ansichtkaarten van gemeente Niedorp en een foto uit de beeldbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Informatie afkomstig uit een artikel van het Informatieblad Stichting Historisch Niedorp 2019, geschreven door Jan Smit.