Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb)

In 2024 gaat de Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen in. Vanaf 1 januari geldt de wet voor nieuwe bouwwerken in gevolgklasse 1. Dat zijn bouwwerken met een laag risico. Welke bouwwerken hieronder vallen leest u hieronder.

Het doel van de Wkb is het verhogen van de kwaliteit van bouwwerken. Nu controleert de gemeente vooraf of een bouwplan aan de regels voldoet. Na invoering van de Wkb wordt dit bij bouwwerken met een laag risico (gevolgklasse 1) gedaan door een onafhankelijke partij. Dit noemen we een kwaliteitsborger. Wie vanaf 1 januari 2024 een nieuwbouwplan heeft, moet zelf een kwaliteitsborger inhuren.

Bouwwerken in gevolgklasse 1

Bouwwerken zijn verdeeld in verschillende groepen. Dit noemen we gevolgklassen. Hoe groter de gevolgen kunnen zijn als iets misgaat bij de bouw, hoe zwaarder de eisen zijn. De Wkb geldt voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit zijn bouwwerken met een laag risico. Het gaat om:

• Op de grond gebouwde woningen, ook met bijvoorbeeld garage en kantoor aan huis;
• Woonboten;
• Vakantiewoningen;
• Bedrijfsgebouwen van maximaal 2 verdiepingen, ook met een klein kantoor of kleine kantine;
• Aanbouwen aan overige gebruiksfuncties van maximaal 2 bouwlagen, bijvoorbeeld een magazijn bij een winkel;
• Kleine fiets- en voetgangersbruggen van maximaal 20 meter, die niet over een rijksweg of provinciale weg liggen;
• Andere bouwwerken van maximaal 20 meter hoog, zoals masten en antennes.

De volgende bouwwerken vallen niet onder de Wkb:

• Rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten;
• Bouwwerken waarbij een milieuvergunning of vergunning/melding brandveilig gebruik nodig is.

Bekijk voorbeelden van verschillende situaties op de factsheet van de VNG.

Kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger is een onafhankelijke partij die de kwaliteit van een bouwwerk controleert. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de regels. Deze regels gaan onder anderen over de fundering, brandveiligheid, het energieverbruik, de constructie enzovoort.

Welke stappen moet u nemen als u gaat bouwen?

Let op: op 1 januari 2024,wanneer de Omgevingswet in werking treedt, geldt ook de Wet Kwaliteitsborging. Wilt u na intreding van deze wet gaan bouwen? Dan moet u de volgende stappen nemen voordat de bouw kan beginnen:

• Stap 1: U zoekt een architect, adviseur of aannemer om samen uw bouwplannen uit te voeren.
  Of misschien gaat u zelf bouwen. In alle gevallen is het van belang dat u eerst nagaat of u een omgevingsvergunning nodig heeft voor uw bouwplan. Dat kan via de website Omgevingsloket.
• Stap 2: Als u een vergunning nodig heeft moet u aangeven hoe uw bouwplan eruitziet en waar u het uiteindelijke bouwwerk voor wil gebruiken. De gemeente toetst uw plannen aan het omgevingsplan en kijkt of het binnen de omgeving past.
• Stap 3: Als uw bouwplan valt onder de zogeheten gevolgklasse 1(wat hieronder valt leest u hierboven) dan moet u een onafhankelijke kwaliteitsborger inschakelen voor u gaat beginnen. Deze kwaliteitsborger kijkt of uw bouwplan aan de regels voldoet. Hij legt vast wat de risico’s zijn en welke maatregelen u moet nemen om te zorgen dat uw bouwplan uiteindelijk aan de regels voldoet. U kunt een kwaliteitsborger vinden op omgevingswet.overheid.nl. Of uw bouwproject onder gevolgklasse 1 valt kunt u ook via omgevingswet.overheid.nl nagaan. De kwaliteitsborger maakt een risicobeoordeling en legt controlemaatregelen vast in een zogenoemd borgingsplan. Met dit borgingsplan moet u, uw architect, adviseur of aannemer via het Omgevingsloket een bouwmelding doen bij de gemeente. Bij deze melding geeft u ook aan welke kwaliteitsborger u heeft ingehuurd.

Let op: de bouwmelding moet uiterlijk 4 weken voor u met de bouw start bij uw gemeente binnen zijn. Tijdens het bouwen zal de kwaliteitsborger de bouw controleren. Hij of zij kijkt of alles volgens de bouwtechnische regels verloopt.

• Stap 4: Als het bouwproject klaar is en aan de regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op. Deze verklaring stuurt u samen met het dossier dat de aannemer heeft gemaakt naar de gemeente . De gemeente verwerkt deze verklaring in uw dossier.

Veelgestelde vragen Wkb